Η Κότα έκανε το αυγό ή το Αυγό την κότα;

ΑΠΡΙΛΗΣ 1996 

Σύμφωνα με τη θεολογική άποψη που βασίζεται στη δημιουργία της Γέννησης της Παλαιάς Διαθήκης, πρώτα έγινε η κότα, πρώτα έγιναν τα ζώα και μετά τα όργανα αναπαραγωγής.

Σύμφωνα με την επιστημονική αντίληψη τα αυγά πρωτοεμφανίστηκαν πριν από 250.000.000 χρόνια περίπου, όταν τα ερπετά, τα πρώτα πλάσματα που βγήκαν από το νερό στην ξηρά γέννησαν αυγά με σκληρό περίβλημα. Τα πτηνά εμφανίστηκαν 100.000.000 χρόνια αργότερα και η κότα πριν από 4.000-5.000 χρόνια. Η πρώτη κότα γεννήθηκε από ένα αυγό που γέννησε ο πρόγονός της που δεν ήταν κότα, και συνεπώς πρώτα έγινε το αυγό και μετά η κότα.

Στο χώρο του εσωτερισμού το αυγό θεωρείται πανάρχαιο σύμβολο, το σπέρμα όλης της Δημιουργίας (είναι γνωστό ότι το αυγό αυξάνει το ανδρικό σπέρμα), ο αρχέγονος μητριαρχικός κόσμος του χάους, η κρυμμένη Αρχή, το μυστήριο του Όντος και η αρχή της Ζωής. Από τη συνεύρεση του Δία και της Λήδας γεννιούνται 2 αυγά, από τα οποία βγαίνουν ο Κάστωρ και ο Πολυδεύκης, ή κατά μία άλλη εκδοχή και η Ελένη που ερωτεύτηκε ο Πάρις της Τροίας. Στην Ορφική θεολογία ο Αιθήρ και το Χάος γεννάει το κοσμικό αυγό ένα αρσενικό και θηλυκό ον όπως ο ανδρόγυνος Αδάμ.

Μία από τις πρώτες φυλές της ανθρωπότητας, στην εσωτερική παράδοση επίσης, θεωρούνται οι “αυγογεννημένοι”, παρακλάδι της υπερβόρειας φυλής και συμβολίζει την ανάπτυξη του αστρονοητικού ωοειδούς σώματος του ανθρώπου και της ατομικής του συνείδησης.

Επειδή τα αυγά είναι σχεδιασμένα για τροφή εμβρύων περιέχουν όλα τα θρεπτικά στοιχεία που χρειάζεται ένας οργανισμός για να αναπτυχθεί και να μεταμορφωθεί σε ολοκληρωμένο ον. Μέρος της τελετής των Διονυσίων αλλά και άλλων μυστηρίων ήταν αφιερωμένα στο καθαγιασμό ενός αυγού. Είναι η τελευταία ζωική τροφή που τρώγεται πριν από τη Σαρακοστή και το κόκκινο Λαμπριάτικο αυγό σύμβολο θυσίας και ανάστασης, η πρώτη ζωική τροφή που λαμβάνουμε τελειώνοντας τη νηστεία μετά την Ανάσταση. Τα καλλιτεχνικά πορσελάνινα αυγά της Ρωσίας ή αυτά που βρίσκονται κρεμασμένα στις Χριστιανικές εκκλησίες της Αιγύπτου αλλά και στα Μουσουλμανικά τζαμιά, θεωρούνται σύμβολα Ανάστασης. Ακόμα και στους αρχαίους Αιγυπτιακούς ναούς κρέμαγαν αυγά σαν ιερά σύμβολα αναγέννησης και ανάστασης.

Βλέπουμε λοιπόν ότι το αυγό είναι ένας σύνδεσμος μεταξύ δύο περιόδων, δύο καταστάσεων ύπαρξης, είναι ένας συνδετικός κρίκος. Αλλά και στη μαγειρική και ζαχαροπλαστική χρησιμοποιείται για να δένει μεταξύ τους ανομοιογενή υλικά και γι’ αυτό η χρήση του είναι πάρα πολύ συχνή. Το κοσμικό αυγό ως σύμβολο όλων των παραπάνω, το συναντούμε σε διάφορες χώρες όπως στην Ελλάδα, Αίγυπτο, Ινδία, Κίνα, Ιαπωνία, Μέση Ανατολή, Ωκεανία, Αμερική, Φίτζι, Φιλανδία, και σε διάφορες  θρησκείες όπως Ινδουισμό, Ορφισμό, Βραχμανισμό, Ζωροαστρισμό, Ιουδαϊσμό και αλλού. Ο τρούλος των Ορθοδόξων εκκλησιών αλλά και η μήτρα που φορούν στο κεφάλι τους οι αρχιεπίσκοποι σχετίζονται με το αυγό καθώς είναι σύμβολα της ένωσης της αρσενικής και θηλυκής αρχής. Κοιτώντάς το από μέσα προς τα έξω είναι μήτρα. Κοιτώντας το από έξω προς τα μέσα είναι φαλλός. Το αυγό θεωρείται εξαιρετικά πλούσια τροφή. Ένα αυγό βάρους 60 γραμμ. περίπου, περιέχει πρωτεΐνες και λίπος όσο 350 γραμμ. γάλα. Η σύστασή του είναι η εξής: 6 γραμμ. κέλυφος (10%), 33 γραμμ. ασπράδι (55%) και 21 γραμμ. κρόκος (35%).

Το κοσμικό αυγό διαιρείται σε τρεις περιοχές. Την περιοχή των αισθήσεων-διάνοια, υλικό σώμα (κέλυφος), τον άμορφο κόσμο της ψυχής-γη (ασπράδι) και τον ουρανό-πνεύμα (κρόκος). Ο κοσμικός όφις που γέννησε το κοσμικό αυγό από το στόμα του είναι πανάρχαιο σύμβολο του Λόγου (δεν είναι τυχαίο ότι το αυγό καθαρίζει τη φωνή). Όταν σπάει το κέλυφος, δηλαδή την υλική του συνείδηση και ενεργοποιεί τη Θεία του Συνείδηση, εισάγεται σε άλλο χωρόχρονο και βιώνει μια δεύτερη γέννηση σε μια Νέα Γη και ένα Νέο Ουρανό στη Αλήθεια της Βασιλείας των Ουρανών. Το έμβρυο μέσα στο αυγό προστατεύεται και τρέφεται εκ του ασφαλούς. Κάποτε όμως πρέπει να σπάσει μόνο του προς τα έξω την φυλακή της ασφάλειάς του γιατί διαφορετικά θα πεθάνει, και μόνον όταν βγει έξω θα γνωρίσει την ταυτότητά του και εάν είναι αηδόνι θα κελαηδήσει και εάν είναι αετός θα πετάξει. Αν πάλι είναι κότα θα χρησιμοποιηθεί στην “αλυσίδα” της διατροφής του ανθρώπου.

Ο άνθρωπος αμαρτάνει μόνο μέσα στο αυγό, επειδή βρίσκεται περιορισμένος στο αυρικό ωοειδές σώμα του. Εάν κάποιος ακόμα δεν έχει βγει από το αυγό, δηλαδή, δεν πληρεί τις προϋποθέσεις να σπάσει αυγά  για να κάνει ομελέτα (έργο πνευματικής αλχημείας, δηλαδή μεταμόρφωσης), αλλά το κάνει χωρίς την απαραίτητη επίγνωση, δηλαδή ενώ είναι ακόμη μέσα στο αυγό οδηγείται σε λάθη (και πληρώνει τα σπασμένα αυγά). Επίσης χωρίς την προσθήκη αλευριού (σίτος-Λόγος) οι διογκωτικές ιδιότητες του αυγού είναι παροδικές: π.χ. το σουφλέ ξεφουσκώνει γρήγορα. Ο άνθρωπος πρέπει να τολμήσει να σπάσει τη φυλακή τού ανώτερου εαυτού του, της περιορισμένης συνείδησής του, ώστε να απελευθερωθεί στη Θεία Συνείδηση και να καταστεί ένα με την Άπειρη Θεία Ψυχή για να γνωρίσει ποιος είναι πραγματικά. Αν καθυστερήσει, αν δεν εκκολαφθεί τότε νεκρώνεται και γίνεται επιβλαβής για τους άλλους, διότι εκτίθεται παθητικά στις εξωτερικές επιρροές ή τροφοδοτεί τη συντήρηση της ανακύκλωσης στην ύλη.

Mεταξύ του ασπραδιού και του φλοιού υπάρχει ένας θύλακας ο οποίος μαζεύει αέρα από τους πόρους που έχει το τσόφλι. Έτσι εάν δεν επωασθεί ή φαγωθεί εγκαίρως οξειδώνεται, χαλάει και γίνεται δηλητήριο για τον ανθρώπινο οργανισμό. Τότε ο κρόκος μετακινείται και κολλάει σε ένα σημείο του φλοιού. Ο Χριστός έλεγε στους μαθητές του ότι είναι το αλάτι της γης και το άλας είναι βασικό αλχημιστικό στοιχείο. Τι σχέση έχουν όμως όλα αυτά με το αυγό; Εάν βυθίσουμε σε αλατισμένο νερό αυγά, τα φρέσκα αυγά ημέρας θα πάνε στον πάτο, τα αυγά μιας-δύο ημερών στη μέση του νερού και τα υπόλοιπα θα επιπλέουν στην επιφάνεια. Αυτό συμβαίνει λόγω του αέρα που έχει μαζευτεί μέσα στο αυγό. Επίσης επειδή το τσόφλι είναι πορώδες απορροφάει τις οσμές που υπάρχουν στο περιβάλλον και γι’ αυτό χρειάζεται προσοχή, σε τι περιβάλλον τα εκθέτουμε. Το φιλοσοφικό Ωόν ήταν ο αλχημιστικός κλίβανος και ονομαζόταν σκοτεινός θάλαμος, φιάλη και τάφος, περικλείοντας το μυστήριο της Θεογονίας και Ανθρωπογονίας. Αυγουσταίον ονομαζόταν ο θάλαμος υποδοχής του Μεγάλου Παλατιού στο Βυζάντιο. Αύγουστος και Αυγούστα ήταν τίτλοι αυτοκρατορικοί και σχετίζονταν με τον όγδοο μήνα Αύγουστο. Ο αριθμός 888 θεωρείται ο αριθμός του Χριστού. Στα παλαιότερα λεξικά κοντά στη λέξη αυγό υπάρχει και η λέξη αυγή-αυγερινός=εωσφόρος-Αφροδίτη. Στα νεότερα λεξικά όμως που γράφουν το αυγό με “β” δηλαδή αβγό, αποκλείεται κάθε συνειρμός με τη λέξη αυγή και αυγερινός. Στην Αποκάλυψη κεφ. Β?28 λέει στην εκκλησία των Θυατείρων “και δώσω αυτώ τον αστέρα τον πρωινόν” σε κείνον που θα νικήσει. Η υποτίμηση μιας νίκης συνήθως εκφράζεται με τη φράση “σιγά τ’ αυγά”.

Το αυγό είναι σύμβολο ψυχής και δεν είναι τυχαίο ότι επωάζεται από τη μητέρα του για να υπάρξει γέννηση. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα εκείνη βοηθάει το νεογνό να σπάσει το κέλυφος. Αυτό συμβαίνει μέσα στη φωλιά ή σε μια κοιλότητα της γης.

Σε όλες τις θρησκείες και τις παραδόσεις το πέρασμα από το θάνατο και τον Άδη είναι το απαραίτητο στάδιο για να υπάρξει αναγέννηση και ανάσταση. Τα μεγάλα μυστήρια εξάλλου συνέβαιναν υπόγεια, όπως η κάθοδος του Ορφέα, του Ηρακλή, δεκάδων μυστών και δασκάλων σε όλο τον κόσμο, ακόμα και η κάθοδος του Χριστού στον Άδη.

Αυγά στη χόβολη:

Φτιάχνουμε θράκα, θάβουμε τα αυγά και ρίχνουμε κεδροκούκουτσα, φύλλα δάφνης, δενδρολίβανο, θυμάρι μέσα στη θράκα. Μετά από 7 λεπτά τα βγάζουμε, τα καθαρίζουμε και τα αλατίζουμε. Τα σερβίρουμε πάνω σε φρέσκια ρόκα ραντισμένη με λαδολέμονο.

Αυγοφωλιές:

Βράζουμε 1 κιλό πατάτες με το φλούδι. Τις ξεφλουδίζουμε, τις κάνουμε πουρέ, προσθέτουμε λίγο βούτυρο γάλακτος, αλάτι, λίγο πάπρικα, 150 γραμμ. κεφαλοτύρι τριμμένο. Τοποθετούμε τον πουρέ σε σακούλα κορνέ και σε βουτυρωμένο ταψί. Φτιάχνουμε με το κορνέ 8 φωλιές με κοιλότητα ώστε να χωρά ένα αυγό. Τοποθετούμε από ένα αυγό σε κάθε φωλιά, ψήνουμε σε μέτριο φούρνο 180^ο με 200^ο C και σερβίρουμε με σάλτσα τομάτα.

Αυγά σε φόρμα:

Χτυπάμε τρία αυγά, προσθέτουμε αλάτι και χωρίζουμε αυτό το μίγμα σε 3 μπολάκια. Στο πρώτο μπολ, προσθέτουμε γάλα και μοσχοκάρυδο. Στο δεύτερο μπολ προσθέτουμε λίγο ψιλοκομμένο σκόρδο και φρέσκο βασιλικό μαζί με λίγο πουρέ τομάτας, τόσο όσο να κοκκινίσει το μίγμα και στο τρίτο προσθέτουμε σαφράν μουσκεμένο σε λίγο ξύδι και μαϊντανό ψιλοκομμένο. Τοποθετούμε κάθε μίγμα σε μια φόρμα για κρεμ καραμελέ που έχουμε αλείψει με ελαιόλαδο. Κατόπιν τοποθετούμε τις φόρμες σε ένα μικρό ταψάκι μέσα σε φούρνο που έχουμε προθερμάνει στους 200 ^ο C. Ρίχνουμε στο ταψάκι λίγο χλιαρό νερό τόσο ώστε το κάτω μέρος της φόρμας να είναι βουτηγμένο σ’ αυτό. Μετά από 10 λεπτά περίπου και με τη βοήθεια ενός μικρού μαχαιριού ξεφορμάρουμε τα αυγά σε φόρμα και σερβίρουμε με φρυγανιές.

Ομελέτα με χορταρικά και τυρί:

Σε ένα τηγάνι βάζουμε 2 δάκτυλα νερό και μόλις βράσει πάνω στη φωτιά προσθέτουμε 150 γραμμ. μπρόκολο κομμένο σε μικρά μπουκετάκια 50 γραμμ. καρότο τριμμένο, 50 γραμμ. ψιλοκομμένες πιπεριές, 1 σκελίδα σκόρδο ψιλοκομμένη. Όταν μαλακώσουν προσθέτουμε λίγο αλάτι, μια κουταλιά ελαιόλαδο και 2 αυγά χτυπημένα. Μόλις αρχίσει να στερεοποιείται η ομελέτα μας προσθέτουμε λίγο μυζήθρα τριμμένη, την γυρνάμε με προσοχή να ψηθεί και από την άλλη μεριά και σερβίρουμε γαρνίροντας με μια φούντα μαϊντανό.

Τα αυγά του Ιπποκράτη:

Βάζουμε σε ένα ταψάκι ένα δάκτυλο νερό στο οποίο προσθέτουμε κατά βούληση άνηθο, μαϊντανό, δυόσμο, βασιλικό, σέλινο, μαντζουράνα, λίγο πιπεριά καυτερή, μάραθο, εστραγκόν, φρέσκο κάρδαμο, φρέσκο κόλιανδρο, ρόκα, 3 σκελίδες σκόρδο. Στην αρχή του βρασμού ρίχνουμε 2 αυγά χτυπημένα και μια κουταλιά ελαιόλαδο, λίγο αλάτι και ανακατεύουμε συνεχώς με μια ξύλινη σπάτουλα μέχρι να ψηθούν τα αυγά. Τα αυγά του Ιπποκράτη είναι ένας θεραπευτικός καγιανάς. Σερβίρουμε στύβοντας μισό λεμόνι και γαρνίροντας με μια φούντα φρέσκου βασιλικού. Συνοδεύουμε με φρυγανισμένο ψωμί.

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΛΕΙΔΑΡΑ

                                                                    ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ